Sociale media zijn minder belangrijk geworden als bron van nieuws en niet toevallig is daar vooral Facebook de oorzaak van. Een en ander blijkt uit onderzoek van het Reuters Institute for the Study of Journalism.
Nieuwssites zijn nog altijd de belangrijkste bron voor nieuws (32 procent), gevolgd door zoekmachines (24 procent) en sociale media. Die laatste categorie wordt vooral geconsumeerd door jongeren.
Sociale media kwamen de laatste jaren als nieuwsbron flink opzetten, met in de VS een aandeel van wel 51 procent, maar dat is inmiddels sterk teruggelopen. Het patroon is in alle landen hetzelfde. Ook in Engeland is sprake van teruggang. In Brazilië begon het al veel eerder. Nederland noteerde eerder dit jaar een terugloop van 3 procent.
De belangrijkste oorzaak is Facebook. Die heeft zijn algoritmen aangepast waardoor vooral berichten van vrienden op de tijdlijn verschijnen en veel minder gedeelde nieuwsverhalen. Een uitgever Little Things ging eerder dit jaar failliet en noemde Facebook als oorzaak. Het bedrijf kreeg minder verwijzingen en dus bezoekersverkeer.
Uitgevers hebben hun strategie inmiddels wel aangepast en richten hun energie minder op Facebook, en bijvoorbeeld meer op Instagram Stories. De BBC bereikt via dit laatste medium al 4,8 miljoen volgers. Snapchat werd als bron gebruikt voor de beschietingen van een school in Florida in februari 2018.
Naast de algoritmen van Facebook heeft ook de discussie rond nepnieuws een rol gespeeld of de invloed van trollen op Twitter. Consumenten vertrouwen het nieuws via sociale media minder dan voorheen. In landen met een strenge mediacensuur als Turkije komen versleutelde berichtenapps als WhatsApp sterk opzetten.
De nieuwshonger is niet minder groot dan in het verleden: 93 procent van de Nederlandse jongeren zegt geïnteresseerd te zijn in nieuws, 46 procent zelfs zeer geïnteresseerd. Ook in politiek nieuws is 65 procent van hen geïnteresseerd.
Via sociale media komt weliswaar 45 procent van de jongeren nieuws tegen, maar ze zijn daar wel bijzonder kritisch over. Meer dan de helft vindt dat je nieuws op sociale media niet kunt vertrouwen. De voornaamste toegang tot nieuws is voor jongeren dan ook een nieuwswebsite of -app (36 procent) en niet sociale media (26 procent). Alleen het besef dat betrouwbaar nieuws ook moet worden gefinancierd, is onvoldoende aanwezig. De bereidheid om volgend jaar voor online nieuws te betalen, is veel lager dan de bereidheid om reclame met een adblocker te weren.
